Sunday, March 1, 2015

Sithiwili _ a thought for life

is;sú,ss cSúf;ag w;HjYH is;sú,a,la  




is;sú,a,lg fodaf¾ .,kag TSkE úfvl mq¨jka

iuyr fj,djg iuyrekaf.a is;sú,s j,g mia uy ne¨ñ n,mdkag mq¨jka
tfyu ke;a;ka foaY.=Kh n,mdkag;a mq¨jka

ys;sú,s orovq fjk tlg fjk fjk fya;=;a n,mdkag mq¨jka

is;sú,a,l ugis¨gq nj yß Toao,a fjÑp njg yß fya;= fjkafka iudc ixialD;sl lreKq fjkag;a mq,qjka

iuyr fj,djg f;drf;daxÑhla ke;sj is;g tk ys;sú,a,la fldfy yß ,sh, ;shk tl fydohs

ta Wkdg is;sú,s fm!oa.,sl kñ tjd fm!oa.;sl f.dKqj, ;shd .kak tl fydohs

ta Wkdg ñksiaiqkaf.a is;sú,s j.g bì h;=re odkag neß tl kñ yß w,l,xÑhla ;uhs

ixialdßld



md mqjrefõ hdu ;ykï

mdrefj hdu;a Trefj hdu;a mdmqjrefj hdu;a fldhsl;a wm l, hq;af;a mßiaiñks
ßá .eySu;a yn,a .eySu;a Èh fydo jq muKska l, fkdyelallS

tfiau mdrej fydo jqjo Trej fydo jqjo Èh iq<s we;s úfgl .. Èh fyda jeú Èh le,;S we;s úfgl l, fkdyelalls

;ekq ßá fydo ùu;a ;ekq yn, fydo ùu;a úh hq;= j.o wu;l l, hq;= fkdjkafkah
wo nifhka we;eï  ±kaùï .s,syS f.diah' by; ±kaùu tjekakls'

biair  md mqjrefõ hdu idOdrKslrKh lrk ,oafoa nia ysÕ yskaod hehs wkqudk l, yelsh' fv,slÜ ke;s Wk;a fv,sld jEka j, fldkao kudf.k .sh hq.h wo fiaÈ f.diah' th fydoh'
md mqjrefõ hdu;a w;=f¾ hdu;a tlf,i wk;=reodhlh '

nifha .sho   ÿïßfha .sho   md mqjrefõ hdu ;ykï j. u;l ;nd .; hq;=h

tf.dv fuf.dv msyskSug yelskï mdrej yß Trej yß fmr¨ko lula ke;

tfyu lshkafka fmrf,k msg fydohs lshk isrs;la tfyu uu <. ;sfhk yskaod tfyu fkfuhs

wjYH msgqj fmr<.kag ug kï we;s ;rug yhs y;a;sh ;sfhkj'

ta Wkdg md mqjrefõ .sh úg tf.dv fuf.dv mSkd mSúf;a fír .kak neß j. wm okafkah' 
túg fndfyda fv,slÜ Ôú; fn,slÜ ù ñi kj;skafka ke;sh 

±kaùï we,ùu ;ykï lSjo Bg Wäka ±kaùï w,jk wh bkakd tfla md mqjrefõ hdu ;ykï lSjo .Kklg .kafka ke;sh

iuyr oekajSï ;fUsl jgskdlula ke;af;ah

1993 fmnrjdrsfha ojil jks;d  ú;a;sfha yË g ux mqÑ ;Srejla ,sh, ±ïud tafla igyka 
lf,a c¾uksfha ftern i.rdfõ uq,a msgqjg we;=,;a lr, ;snqk weia lKaKdä ms<sno ±kaùula ±l, tla;rd  ysñkula mqj;a m;lg lK.dgqfjka ,shmq mqj;lg m%;spdr jYfhka
weia lKaKdä fkfuhs fudk bá f.ählgj;a uq¨ f,daflu .re lrk W;a;uhkafka mska;+r odkafka kE

±kaùï lshkafka hula ñksiaiqkag oekqï fokag okjkag yok fohla ;ukafka foa úl=K.kag ´fka ;ukafka l%fïlg  yß ksis l%fïlg

fldfydu Wk;a md mqjrefõ hdu ;ykï jqkdg mqjre ;sfhkafka ksis f,i Nú;d lrkag tajg lshkafka ±kaùï mqjre

tfyu tajd fjka lr, ;snqkg boysg, ;du;a iuyre wkqkafka mjqre jf.a yodk fldgq lrka bkak f.j,a j, ;dmam mdmam .d,d úkdY lrkj
fuys 



nj lreKdfjka i,lkak


fuu ,smsh jir ;=kla ;siafia újD; úYaj úoHd,fha wOHdmk msGfha f,dl= we;a;S (mSGdêm;sksh) ù isá uydpd¾Hh YsfrdaKsld lrKdkdhl uy;añh fjkqfjka wE ish OQr ld,h ;=<È l, fufyjr g .re lsßu Woid fm< .efikakls

b;du;a ia;+;shs Tn ;=ñhg

<ud Ñ;%  yd <ud is;a



<uhska úiska wÈk ,o Ñ;% is;=jñ <ud uki ms<sìUq lrk w;sYh jeo.;a ufkda js.%yd;aul ,shú,a,lehs ug isf;hs

iqkdñ Wjÿfrka wk;=rej mEr,sh wi, mdi,l uy uyqog uqyqK ,d ilid we;s úYd, ì;a;sfhl l=vd orejka úiska wÈk ,shk ,o oE fndfyda oE ;sfnkafkah

Wkafka is;sú,s tys igykah

ta lsisjla ,shkakg Wkag lsisfjl=;a úiska lsisjla lshk ,±hs is;kakg fkdyelsh 



Wka ta ish,a, rg ueo isá orejkg jvd ienEjg w;a úos fyhsks
rg ueo isák orejkag we;af;a fjk;a fmdÿ .eg¿h tfy;a iajdNdúl jHikhkag uqyqK mdk mßirhl Ôj;a jk orejkg we;af;a fjkia jq w;a±lSñ j. fkdlsjukdh ta wm rg .ek is;k úgh
tfia jqjo f,dj wka fmfoia j, orejkag o th tfiauh 



we;eñ orejka lsishñ hqO miqìul ye§ jefvk orejkaf.a udkisl ;;a;ajhka wfkla orejkaf;a ;;a;ajfhka fjkia hehs lSug idlaIs lsisjla wjYH fkdjkafkah tjka miqìul Èúf.jk jeäysá foudmsh is;a ;;a;ahkao tfiah Tjqka hgf;a fmdaIkh jk orejkag th wvq jeä jYfhka n,mdkq ,nhs

orejka wÈk bß lene,a,l l:djla mj;skafkah

Tjqka wÈk is;=jug Tnk mdg yd ineÈ l:djlao jkafkah


War Trauma f,i yÿkd .kakd ;;a;ajfhaÈ orejka yg úfYaI wjOdkhla fokqfha tfyhsks Psychosocial Support Programme   wjYH jkfka túg hehs lSjo ál l,lska ta ish,a, wu;lh

tl w;lska n,k l, ta ksisjla osklska fyda lsysmhlska fjkia fj hehs is;kakg ;rug wm wuk úh hq;= ke;

fomsrsila w;r we;s jk l=vd rKavqjla jqj tfiah tu isÿùñys merKs u;lhka is;a ;=,ska .s,sys hk;=re tys n,mEus wvq jevs f,i ish,a,kagu n,mdkq n,hs

tfia fyhska Bg ueosy;a jk msgia;rhkag l, hq;=ldrshla fuysoS fjhs
;u ;ukafka Wka .ek .eg,qj,oS nQrejka fuka ueosy;a fksjS isgskakgh
lsishus m%cdjl  .eg,qjlg w; fmùfusoS tla me;a;la f.k wksla mdraYajhka fy,d oel l:d lsrsu fyda tys we;s udkqISh idOl wu;lfldg oud tys we;af;a ukqiai kS;s rS;s lvd oeóulehs ta;a;= .kajkakg ;e;afldg tu fomsrsia ;j ;j;a tlsfkldf.ka wE;af;dg oeóula túg isÿjk j. f;areñ .kakg msgia;rhkag wjeis fkdjkjd muKla fkdj Tjqkg ta lsisjla f;areñ .ekSfuka we;s jdishla o ke;af;ah

tfia jqjfyd;a jkafka hñ hñ lreKq Wfoid msysgqjd .kakg jk ixúOdk j,g lrakakg jevla ke;sj hduh

.skakla weú,qkq ú.i ñksiqkafka udkisl;ajhla ms<snoj .Kskag ukskag hkakka  g wikakg olskakg jkafka fudkjdoehs wuq;=fjka lsj hq;= o ke;

ta yskaod orejka wÈk Ñ;% j,ska mEß, ;sfhk is;a tfyu wÿr .kag mq¨jka kx ldßh f,dl= whg fmdâ Wkag Ñ;% Wkafka is;a yefok úÈhg weo, fmkakkag mq¨jk

t;fldg Wkafka ys;a yokag ú;rl fkfuhs ys;a ;kkag;a mq¨jk

w;sYfhkau fmdäysáhkag muKhs 


iskudj hkq w;sYfhkau fk;g udOqraHh , is;g isysk lekaod f.k tk ruKSh udOHhls. th mjqf,a ieug kerôh yels, jeäysáhkag muKhs, w;sYfhkau jeäysáhkag muKhs , hk f,an,hkaf.kaa wm w;rg ths 

tfy;a jdikdj kï w;sYfhkau fmdâysáhkag muKhs hk ksraudK lsisod jeäysáhkag ;ykï fkdùuh we;a;gu ta kï kshuh Wkag l:d lrk .uka ,flag f,dl= Wkag l;d lrkakg fgdl= wkskakg mq,qjk

wfma isì,a kekaod fmdä Wka yryd f,dl= Wkag l:d lrk tl wf.ag lrkakSh. fmdâ Wkag f;afrkag f,dafla ;sfhk ,iaiku mskai,a mekai,a mdg mqfrda,d weh is;=jï lrk oE wfm;a fudf,a iy T,qfõ isg wd;aufhau tf;kafkah. ta fldhsl;a lshjd wyjr jQ fldhs ojfi;a ug oeKqfka wfka ta kï fmdä Wkag lshdmq tajd flfia fj;;a ug wekmq fgdl= yeáhgh. ta .ek ldgj;a lshkag ners lsõjdu fjkafka ji ,ecacdj ksidh.

kqjr f.or <. mdfrka jug od,d ol=Kg yers, nia fyda,aÜ tlg hk tk äx.hs biafldaf,a bo,d ial+,a nia lÜ lr,d wks;a nia j, t,a,s,d gjqu ueoafoa ;sfhk rS.,a fyda,a tflhs fjïí,s fyda,a tflhs m%pdr fndaâ n, n,d 10.30, 2.30, 6.30 b,lalx lshj lshj wfka b;sx f.orska fldfya hkago lsh,d yQ,a, yQ,a, ySk u,q mqfrdaf.k biafldf, hk ldf,a mdfra ljqre yrs wef.a yemamqk;a fmfkkafka úch ud,ksh. ta ixf.äh ug flrefj kï fjk ljqrej;a fkfuhs wfma ;=Idrd’ h. t;fldg kx tal uu ne,qfj fõ,aifhj;a uu ys;k úoshg kï ;snqfka ke;s fõ,aia tflah. oeka kx fõ,aia tlla fjkqjg t;k ;sfhkafka fla iS iS h


fyda fyda ;=Idrd lsh,d yrsu ,flag fcda;s uy;a;hd .h,d iSka tlg wf.ag tlaldiq lr, ;snqk ;=Idrd tfla isxÿ .ek kx b;sx wdfha lsh,d jevla ke;. we;a;gu ljqo isxÿj lshkafka lsh, okak wh wefrkag ta ldf,a iskudj iïnkaOfhka weÜgr fj,d ysáfha ke;s ug kï b;sx ta .ek oek .kakj fndreh. uu kx ys;=fju wfma ySk l=udrhd l=udrK;=x.hka ;uhs tl;a lshkafka lsh,. ´ka b;sx <ore ldf,a oeKqfu yeá

tfyu lsh,d ,iaikg w;;a álla úch ia iaghs,a Tka,s l%fïg álla .iai, iaudraÜ tlg Th fldhs ;rej;a ;sfra osf.a tydg hkfldg fuydg tkfldg hkfldg Th ySk ;re ySfkka fkdfmkS boshso uu wykafka fldhs ldg Wk;a.  ´l b;sx fld,af,da l=reÜfgda ldg;a ta ldf,g ;sfhk WKla . wdfha fl,a,kag lshd fjkila ke;sh Wkaf.a ldur j,h,  ySk j,hs, ì;a;s mqfrda,hs , fjd,Ü j,hs bkafka is,afjiagra iagef,daka , frdnÜ ã kSfrda,dh, ke;a;x fcdaka fld,skaia , ì%câ ndfvda,dh wfma iqukd f.dauiah , ta wef.a ffjrh ksidh th wefÕa ffjrh tfyu fkfïh

we;eïyq ;sfra olsk wh ySfkka lidoo nos;s iuyre  we;a;gu;a nos;s tfyu ners Wfkd;a wvqu .dfka n|kag yrs n,;s

y|hd " mdr osf.a" nhsislf,a" Tfydu fyd|o " fohshkaf.a wvúh  , wldi l=iqu , jE lkao j,õj , fofjks  .uk , f,dl= ÿj , fkdïnr 17 , Wkak;a odyhs u,;a odyhs , w,a,mq f.or ,  .=re f.or , fodaKs , y;r fokdu iQrfhda , ydr ,laI uxfld,af,a ug b;sx tfyka fufyka ySk j,os fmakag .kakj tlu;a tl rfgl , bÜia w uegra T*a ghsï , mri;= u,a , .ïfmr<sh , ksOdkh , ovhu  wehs ta ú;rlao isrs rc isrs , rka fljsg , isrs merl=ï , iuk< ixèjksh , lfyda kd maHdrafya , i;Hï isjï iqkaorï , tla mQ,a foda udf,a , o *iaÜ .afrav , k,a, fkarï , iqoaos,df.a l:dj , ;ks ;gqfjka mshdUkag , yka;dfka l:dj, wreKg fmr , iqcd;d yeu tllau jdf.a yrsu fmdai;a ksraudK. ySk j,ska yrs n,, fydog fudf,ag .;af;d;a ug;a ,nk wd;afuos yrs äfrlagra flfkla fjkag nershe

Th wkx ukx lsõjg wrfya fufya ;sfra mqrd weúo,d wdfõ tlla u;la lrkag ´fka yskaod ug b;sx fmd,af,ka .ykjd jf.a fohla lsh,d mqreÿ keye fmdf<dkakrefj hkafk;a kqjr t<sh yryd ta Wkdg fl<ska lshkag ´k ;ekos tfyu lshkag wdndOhla kx kE

fldfydu Wk;a ug kx lshkag ´kE fmdä Wkag ,shk lshk ksraudKh lrk tajd f,dl= Wkag hula ta;a;= .kakkag kï mxldÿhs lsh, ;uhs tfyka fufyka fuf;kag wdjg iudfjkag Tkak

rEm l:dka;r 




.uk fjfyihs
lkao by<hs
rsh il fuks
tys .eg,q fndfyduhs

l=ro f.ù hhs
jdre o ke;s fjhs
we;euqka ta .ek
fkdis;d ;=gqfjhs

hfkkd w;frÈ
yuqjk ñksiqka
fok oE .kakd oE tughs
od hk oE ±hghs



.ia

.ia .ek l:d lrk úg Wla.ia flia .ia flfi,a .ia .ek fukau fud,a .ia .eko isysjkafkah
.ia neÈ,a,hs .ia heú,a,hs .ek l:d nia lrkakg .sfhd;a f.or hk nia tl u. wefrkakg jqk;a mq¨jkah
fuda,a .ia .ek l;d jxf.ä .ek l:dfjka f;drj l;dj fndreh
msá fldgkag ù yd,a lrkag th fldhslg;a th jeo.;ah
.ia .ek l;d lrkag wEÈ .;a;;a l=,a, ;ek l;d fkdlr bkag neß ;rug ÿl ysf;kafka ta Tlafldu ±ka f.or l=iaisfhka msgux ù we;s yskaodh

l=,af,ka fmd,d fmd,d .,a leg wyq,,
fidaod yd,a .rd ykslg ,sm ;nd
±ka wms yd,a .rkafkao ke;
ta yd,aj, ±ka .,a je,s bj;afldg u,af,a oud iS,a fldg tk yskaodh
ta WKdg bo, ysg,d biafámr lgqjla tfyu wyqkdu ld,hla hklka wdfh;a yd,a .rkafkah
yd,a .eß,a, .ek .fñ f.dfä l;d fndfydauhla ;sfnkafkah
tfyu ;sfhk okak Tlafldu l;d ,shkag ldßh .sfhd;a wall,d kx.s,d ú;rla fkfuhs wdÑÑ,d ish,;a udj urkag tkag neß ke;
yd,a äxf. ;sfhk oyhshd álhs yqKqiy,a álhs wf.ag wer, yeÈ ñfá .dkg yß w,af,a ueo.s,af,a .dkg yß j;=r uek,d Whmq fñfig ke;a;ka uvlal=jg fnfok n;a äxf. ry jeäh
tfyu Wkd lsh, .%hskav¾ ñlaiap¾ ìf,kav¾ tlal ;ry wekak jevla ;sfhkj hE bo, ysg, ug tfyu ysf;kag .kakj
ta Wkdg ta Tlafldu fld.a., wfma .fuhs mrK f.j,a j, biafgdre ldufrhs ;ksfj,d bkakfldg ÿfla nE yS,af,kag .kakj
weia jyla lgjyla kE wd;¾ ú Èfhia uy;a;hd f.a ldf,a bkaomq fldia .yla b;sßfj,d ;sfhkafka uf.a ±kSfñ yeáhg wekagka i¾,f.a f.oro fldfyo lsh, ug ysf;kjd
tfyu lshk fldg ug u;la fjkafka hqoafog ke;s lvqj fldia fldgkago lshk l:dj
.ia .ek l;d lrkfldg Wla.ia .ek isys fjkafka o;a ke;sod Wlaovq .sks ;mskago lsh, lshuk isys fjk yskaod u fkfuhs
wehs Wla .ia iSks lreudkaf;g;a .kak fohlafka
wdkak talhs
fijk.,g;a me,j;a;g;a wdjvd wdhq fnda fújd lsh, ,shkag ys;=kd kslug jf.a
fijk., fyjk fydog ;sfhk yskaod iSks fjkqjg yl=re yokag hk l:dj uqidjla fjkagE ufha ysf;a
Wla j,ska Wla yl=re yokag mq¨jka ú;a;sh ljqre;a okakjfka b;ska
iajrKud,s uyd ffp;Hh yokag yokfldg t;ek ;snqk rEiai .y uqÿfka jev jdih lrmq iajrKud,s foj.k isysfjkag¨fka ta ffp;Hhg ta ku ±ñuhs lshkafka
j,a,s ±ßúh .ek l;d tughsfka
j,a,s ialkaO l=udr foúÿkag uqK .efykag jqk j. wms ljqre;a fkdokak fohla fkfuhs fka ±ßú fmdä ldf,a iñnkaOj ud kq. .yla .ek l;dj;a ck l:d w;r ;sfhk j. mqj;a m;a j, igyka lr, ;sfhkjd ux lshj, ;sfhkjd (bßod ,xld§fma)
.ia ke;s ìula kx b;ska ta ldka;drhla ñila fjk tlla fkfuhs fka
.ia .ek l;d lrkfldg uqÿka uq, lshkafka ñksia Ôú;hl yqiau äx. jf.a¨fka
mqxÑ mqxÑ uq,a Wÿr,d ±ñu;a uqÿka uq, lm,d odmq odg .fya mk ;sfhkafka ke;s j.;a wms okakjfka
,nk fmdahg yß Wmkaodg yß me,hla bkaouqo?
l=mams ,dñmqj
(tla me,eka;shl mrmqrl l;dka;rfha f;,a ;sr ke;s wo N+ñldj)
f,dlfha ;r jq y;r fldk
úÿ,s n,hg k;= jqjo
WfUka úysfok u,dksl
tfy;a
.=K ;rel §ma;sh
lshd fok mdvñ .=K oñ wñ,h ug
kqU yd neÿkq w;S; l:dka;r
iudc ;,hg oukago
ixialD;sl ;,hg oukago
ke;skñ foaYmd,ksl N+ñldjka ;=< isr lrkago
úÿ,s n,anfha wd.ukh;a
kqUf.akslauhdu;a
±Kqu flakaøh jqjla muKlauo
kqfô u,.fuys j. W;a;r lre
;dlaIKh hehs ,shd ;nkago
Kùk;ajh kñ wreuh th hehs ,shd ;nkago
;dlaIKh kdñksia hehs lsisfjl=;a lS nj Tng weiqkso
tfia jkafka flfiao Bg f,a weg ika kyr ke;s ksido
b;sx l=mams ,dñmqfú WU;a tfyufka
ta;a WU .ek tfyu ljqrej;a fkdys;kag ldrKd
iuyr f,dl= uy;a;=re ;ïkg fmd; lshjkag ÿkak Woú isys lr,
;u ;ukafka ks, ldur j, od ;shd .kafka ta  yskaoo
weÿug;a .sks weú,s,
;snqk tlu fmd;g;a .ks ;shmq WU ;ek ñksiaiq wys;la ke;af;a fudlo ukao
l=mams ,dñmqfú tho hq.hl l:dka;rh
;dlaIKhg nere Wk brd oukg
l=mams ,dñmqj WU lerfldmamq.; lrmq iudc ia:rdhkh
udlaia g f,kska g f;arekdo
kj udlaidjdoh kj f,kska jdoh ;=< WUg we;s ;ek fudllao
we.hsu fudllao


ñia bfldfkdñlaia f.a fld<u

wo oUq,af,a f,dl= ¿Ekq j, ñ, ;;a;ajh fldfyduo lsh, ys;, n,k tl wd¾:sl uOHia:dfka whg ndr ÿkak

¿Ekq f,dl=fjk ;rug .dk nyskjo fmdä fjk ;rug .dk k.skjo lsh, ug kskújla kE

fldfydu Wk;a u,a,s tlg mEfyk wks;a kx.s, .ek;a ys;kag Tsfka bo, ysg, yß wehs iQ ÿre ud ÿre lshkafka f.or w;HjYH jeo.;a idudðlfhla lsh, uu;a ys;kjd iu ;ek ,efnk tl fydohsfka yefudagu

óf.dv ug n,xf.dvg jvd <.hs ÿr w;ska ne¨j;a
fndñndfha wh jf.au wms;a ¿Ekq jjkag jf.au lkag;a oiaihs

wkshka j,g wkshñ ñ,la odkafka ke;sj kshu ñ,la yeuodgu ;shkag Wkkaÿ fjkag


  



No comments:

Post a Comment