Wednesday, October 26, 2016

Health is wealth

wdfrda.Hdmrud ,dNd

T!IO i|yd md,k ñ,la mej;Su fyd|h m<uqj lsjhq;af;a th h'


tfy;a ta fya;=fjka we;sjk wfkl=;a .eg¿ i|yd rch fhdackd lrkafka fudkjdo@


y÷kd.;a .eg¿ fyda mek ke.sh yels .eg¿ fudkjdo@


ñ< md,kh ke;fyd;a we;eï T!IOj, ñ< my; ±óu T!IO fnod yßkakka yd f.kajkakkayg n,mdk wdldrh .ek wjfndaOh m%udKj;a o @


ta fya;=fjka Tjqka" foaYSh iud.ï yd jHdmdr lsishï jHdmdßl miqnEulg ,lajkqfha kï Bg fhdackd l, yels úi÷ï ljf¾o@


uQ,sl ldrKdj jkafka Tjqka furg jHdmdßlhska ùuhs Tjqkaf.a meje;au g ydkshla isÿ fkdjk wdldrhg T!IO kS;sh l%shd;aul jkafka fyda n,mj;ajkafkao@


T!IO f.kaùug yd ksIamdokhg hk úhoï mshjdf.k Tjqkg mej;sh yels l%uh l=ulao@

Bg mj;sk úl,amh l=ulao@


rchg yd T!IO lafIa;%fhys kshe,s jHdmdßlhka we;=¿ fldgia w;r fï .ek we;súh hq;= ixjdoh l=ulao@ ta fya;=fjka mek ke.s .eg¿jla fj;akï úi|d.; yelafla flfiao@


B<Õ ldrKh Tjqka fijfka úYd, fiajl msßila fiajh lrk fyhska Tjqkf.a jHdmdrhg bka lsishï ydkshla jqjfyd;a bka lsishï ;;a;ajhl Woa.; jqjfyd;a Bg ms<s;=re iemhsh yelafla flfiao@

ta weiqßka ìysj we;s wfkl=;a l=vd /lshd wjia:d mj;sk fyhska th Tjqkg flfia n,mdhso@

T!IO f.kajkakka yd T!IOy,a mj;ajd f.khkakka w;r we;s tlsfkldf.a meje;au ;SrKh lrkakdjQ idOl tkï"

T!IOy,a ysñhkayg T!IO úlsKsh yelafla ;uka wi,g T!IO fidhd tk frda.Skaf.a tu wjYH;d bgq lsÍug m%udKj;a ;rñka T!IO ;snqkfyd;a muKls' mk;g wkqj rch fhdackd lrkakdjq ñ<g T!IO iemhsh fkdyelshehs mjid iud.ï T!IO iemhSu w;aysgqjd¨jfyd;a ta u;ska T!IO ysÕhla we;sjqjfyd;a tu ;;a;ajhka u. yrjd .ekqug rch i;=j we;s úl,amh l=ulao@

mekfvda,a keu;s fj<| kduh hgf;a mdrsfNda.shka ï< oS .;a merisgfud,a T!IOh we;eï ia:dkj, úlsKSu ke;

tfiau ta fjkqjg Tjqka i;=j fjk;a fj<okduhkaf.ka fyda rcfha T!IO.drhkaf.ka ksl=;al, merisgfuda,a mj;skjdoehs hkak .ek we;af;a ielhls ukao th tfia kï Tjqka tajd ksl=;a lrkq we;ehs is;sh yels neúks' fuh ud lk jel=kq ixjdo weiqrska yd fm!oa.,slj úuid n,d mjikakla nj lreKdfjka i,lkak'

rdcH T!IO ksIamdokd.drhkays rgg wjYH ish¿ T!IO ksmojkafkao @

Bg yelshdj yd iïm;a yd iïm;a odhlhka bkafkao@

ud uqK .eiqkq T!IOfõosfhl= fj;ska oek.;a mrsos rcfha T!IOy,a i;=j Tjqkg wjeis iEu T!IOhla u ke;

tfiakï ñ< wvq tfy;a ksis ;;a;aj md,khla iys; T!IO úfoaYSh iud.ï j,ska ,nd.; yels njg rch i;=j mj;sk iy;slh l=ulao @

tfia foaYSh jYfhka T!IO ksmojk lsishï iud.ula fyda iud.ï mj;S kï kj mk; fyda kS;sh Tjqkf.a meje;aug n,mdkqfha flfiao@

ud T!IOfúosfhl=f.ka kj mk; Tjqkg n,mdkafka flfiaoehs weiQ mekhg ud ,o ms<s;=r my; mrsosh

          wmsg kï ta ;rug n,mdkafka ke;s Wk;a lïmeks j,g ;ud n,mdkafka

frda.shdf.a Ndú;hg iqÿiq hehs ffjoHjrfhl= ks¾foaY lrkakdjQ T!IOj, .=Kd;aulNdjh msßlaiSula frda.shd u;ska isÿ fkdfõ' tfiakï ñ< wvq tfy;a .=Kd;aul T!IO ,nd .ekSfï§ fyda frda.shdyg Bg wjldY i,id §u msKsi yd tys .=Kd;aul w.h msßlaiSu i|yd rch i;=j mj;sk l%ufõo fudkjdo@

±k .ekaug we;s wdldrhg lsishï T!IOhl uq,a ksIamdolhd fyda lsishï T!IOhla i|yd fmagkaÜ n,m;%h ,nd.;a uq,a whs;sh we;s iud.ulska tu whs;sh mjrd .ekSfuka tu T!IOh u ksmojk fjk;a T!IO  iud.ï f,dj mqrd we;af;ah' tfia kï lsisÿ wdldrhlska ksIamdok úhou yer fjk;a úhoula fkdord ksmojkakg ,efnk fyhska T!IOh wvq ñ<lg ,nd Èh yelsj we;s jqj;a we;eï T!IOfõ§kag wkqj .eg¿j jkafka tu T!IOj, mj;sk taajdfhys .=Kd;aulNdjh h' WodyrKhla jYfhka lsishï uq,a ksIamdolhd fyda T!IOh ish m¾fhaIK yryd fidhd .;a iud.ula ksmojk T!IOhla .ekSfuka isrer ;=< th l%shd;auljkakg .;jk ld,h yd iei|Sfï§ tfiA fkdjk iud.ï ksmojk we;eï T!IO wfmaalaIs; ldrsh bgqlr .ekaug jeä ud;%djla .ekSug frda.shdg isÿjkafkah'

bka we;s úhyels fjk;a jHdl+,;d side effects fya;=fjka fjk;a frda. ;;a;ajhkag frda.Skayg uqyqKmEug isÿjqjfyd;a we;sjk ;;a;ajh l=ulao@ jeäÿrg;a mejiqjfyd;a wod< T!IO ,nd .ekafuka n,dfmdfrd;a;=jk ldrKh bgqúh hq;= wdldrhg mgyeksj frda.shdf.a isrer ;=< lsishï T!IOh l%shd;aul jkakg jqjfyd;a T!IOy,a ysñhkaf.a jpkfhka mejiqjfyd;a ,nd .kakd T!IOh Tßðk,a fkdù fldmshla jqjfyd;a we;sjk ;;a;ajhkag uqyqK fokafka flfiao@

lsishï T!IOhla jeä u;%djla .ekSug isÿ jqjfyd;a Tjqkg ñ< md,kfhys jdis ,nd .; yelso @ WodyrK(

tys ÈÕ= ld,Sk m%;sM, l=ula úh yelso@

;;a;ajh tfiakï ckhd ;uka ,nd .kakd T!IOj, .=Kd;aulNdjh .ek iel my< lrkqfha kï rcfha Tiqi,a ;=< Bg myiqlï imhkafka fyda imhd we;af;a flfiao@

500mg .; hq;= ;ekg 1500mg la .ekSug isÿjqjfyd;a bka md,k ñ< fya;=fjka frda.shdg fyda mdßfNda.slhdg ,efnk uQ,Huh yd fi!LHuh iykh l=ulao @

T!IOy,a ysñhkag T!IO ,nd .ekau msKsi rdcH T!IO kS;S.; ixia:dj" wK mk;ska Tjqka iqrlaIdfldg we;af;a flfiao@ tfia ke;fyd;a rdcH T!IO ksIamdokd.dr ;=< Tjqkf.a meje;au iy;sllrkq msKsi Bg mj;sk bv l=ulao@ rch u.ska .=Kd;aul T!IO ,nd §u i|yd l%shd;aul lrk l%ufõoh l=ulao@

rch úiska T!IO f.kaùu yd fnodyeÍu hk ldrKd ;=< Ndú; lrk l%ufõohka fudkjdo@

WodyrK( ;;a;aj mÍlaIK iy;slh

rch T!IO ,nd .kakd wdh;k .ek úksúoNdjh we;slr,Su msKsi ta .ek ck;dj ±kqj;al, yelso@

rchfj; tjeks iud.ï ,nd Èhhq;= iy;slh l=ulao@

T!IO iud.ï iuÕ lsishï .súiqulg t,fUkqfha kï Wmßu fldmuK ld,hlg o@

lsishï T!IO ksIamdok iud.ula úiska rcfha T!IOy,aj,g ,ndfok T!IOhkaf.a ;;a;ajh msßlaiSu i|yd mj;sk ks¾foaY ñKqïoKavhka" kshuhka l%ufõohka fudkjdo@

tjeks .eg¿ u.yrjd f.k ish¨ iud.ï o yd T!IOy,a o /lshd o wdrlaIdlr .ksñka ñ<md,k l%ufõoh l%shd;aul l, yelafla flfia±hs is;d ne,shhq;= hehs ug yefÕa'

ieug kSfrda.Su;a Èúhla ,efíjd hkq lïuq,amdf¾  me;=uhs!



Tuesday, October 11, 2016

(Some) Protests and the future of the country

Tfí iy wfma úfrdaO;d fldhsngo@ fudlgo@ ld Wfoid o@ wfmalaIs; ienE b,lal fudkjdo@ ys;, n,uqo@


rd.u uxikaêfha frday, bÈßmsg wfma úYaj úoHd, YsIH YsIHdjka lsysmfmd,la t;ek yo, ;sfhk fõÈldj wi, úfrdaO;djhl ksr; fjkj uu ±lald fojeks j;djg' ta Bfha 2016 Tlaf;daïn¾ 09 fjks od'

fudlgo fï úfrdaO;djh@

ihsgï tlg úreoaOj'

úfrdaO;djhg Èk 256 la jYfhka igyka fj,d ;sfhkj fõÈldj wi, yo, ;sfhk Èk le,ekavf¾'

Èk 256 la lshkafka iq¿mgq .dKla o@

wOHhk mE .Kk lSho@

uu okafka kE'

ta ta úIhg fjka fjk meh .Kk okafka ux fkjfhsfka'tal okafka thd,g W.kajk .=rejr .=rejßhkqhs YsIH YsIHdjkqhs ld, igyk yok Woúhhs fka talhs'

tfyu fkao@

yß lula kE'

ux weyqj fï tl orefjlf.ka…………..

Thd,g ;sfhk tlu m%Yakh ihsgï ú;ro@

uq,ska Tõ lsh, lsõj jf.a ;uhs ug u;l

Bg miafia ………….

ug u;l úÈyg wdmyq weyqj

keye ;j ;sfhkj

YsIH orej tfyu W;a;r ÿkak'

b;ska ta Wkdg fu;k uql=;a ta .ek fudl=;a igyka keyefkalsh, uu lsõj'
W;a;f¾ yskyjla'

ta yskyj we;=f,a ;sfhkafka wmydih o Wmydih o lsh, f;arex .kak ug neß Wkd

fldfydu Wk;a …………..

ihsgï kï ±kg ;sfhk tlu m%Yakh fjk m%Yak ke;akkawfma rfÜ fï fjklka ysáh wdKavq " rchka " Wiia wOHdmk n,Odßka úYaj úoHd, ke;akka Wiia wOHdmkh fjkqfjka lrkav ´k foaj,a lr,hs  ;sfhkafka lshk ks.ukhg ug tkak mq¿jka'

fyd|hs neßo@

±ka Èk 256 la f.ú, .sfha úfrdaOh mdkagfka@

t;fldg Th úfrdaOh mEug" fldhs fldhs uÜgfï" fldhs fldhs mSGj, " fldhs fldhs wjqreÿj, YsIH YsIHdjka o tl;= Wfka@

±ka kslug ys;kav wehs ihsgï tlg Tn úreoaOhs lshkafka'

fld,sá ¨

tfyu fkao@

t;fldg Tn fld,sá lshkafka fudllao@

wka;¾.;fha .=Kd;aulNdjh kï

Tn Th úfrdaO;djfha ksr; fj,d bkak ldf,a Tn lshk Th fld,sáhg W.kajk foa Tn Wlyd .kafka fldfyduo@

iSksh¾ whf.a l=mams j,ska lshuq@

tfykka .=rejre fudlgo l=mams j,ska neßhE úNdf.g ,shkag@

tfyu foaj,a j, jákdlï ke;af;a kE ;uhs' ta Wkdg Tn foaYk j,g iyNd.s fjkafka fld,sáhg bf.k .kak ´k yskofka@

uu jerÈ keyefka fkao@

Tn rcfha úYaj úoHd,hl ffjoH YsIHfhla kï @ Tng ±ka u. werfk mdvï Tn Wlyd .kafka fldfyduo@

uu ys;kafka ffjoH YsIHhska lsis flfkla t;ek wÜgd,g Wv keye lsh,'

uf.a ;¾lh yß fkao@

fudlo ffjoH úoHdj g áhqIka fok ;ekla .ek uu okafka keye' wks;a ldrKh foaYk j,g iyNd.s fkdjqfkd;a bf.k .kafka fldfyduo .=rejre W.kajk'

t;fldg Tn lshk fld,sá l;kaof¾ fjkqfjka Tn f.dv k.k ;¾l j,g fudlo fjkafka@
Bg wu;rj ;ukag wod< foaYk j,g iyNd.s fkdù l=mams j,ska úNd. iu;a jqk ffjoH YsIHhska .ek uu wy, ke;s yskao ug tfyu ks.ukh lrkag;a ysf;kj'

t;fldg Tn Th lshk fld,sá, wOHdmkfha .=Kd;aulNdjh Tn /l .kafka fldfyduo@ ug ysf;kj wdfhu;a m%Yak lrkav Tfnka'

wks;a ldrKh ffjoH úoHdj yodrk flfkla wereku ffjoH úoHdj .ek yi, ±Kqula we;s flfkla wereku fjk flfkla tajdfha .=Kd;aulNdjh uKskafka fldfyduo@
Tkak uf.a ys;g m%Yakhla wdjd'

talg ;sfhk úIh ±Kqu fudllao tfyu ke;skka Bg ;sfhk iqÿiqlu fudllao@

tfyu Bg úfrdaOh mdkag l,d úIhka yodrk fyda fjk;a úIHka yodrk isiqfjlag yß 
isiqúhlag yß ;sfhk ±Kqu fudllao@

Tng wjYH kï Tn úfrdaOh mdkag

yenehs ''''''''''''

ux u;la lrmq by;ska i|yka lrmq ldrKd fkdjeo.;a lsh, Tn ys;kjdkï ú;rl'a

b;ska Bg miafia uu .shd ta lsÜgqj ;sfhk nia kej;=ug'

t;ek bÈßfha ;sfhkj fjk;au wdrl fmdiagr lSmhla'

,iaik lúhla'

uqkaf.a ys;aj, ú;rla fkfuhs byska lkska mjd idys;H fífrkjfka W;=r, msgdr .,kjfka lsh, ug ys;=k'

t;k ;snqfka YsIHfhla f.a YsIHNdjh wfydaislrmq ;du;a ta wfydais Ndjh wfydais fkdjqkq isiqfjla fjkqfjka ,shmq fmdiagrhla'

t;fldg Th Tfí ifydaorh yß ifydaoßh tlal Tn ysáho@

Tõ o keoao@ ug ys;=k tfyu wykav

Tõ lsh, Wml,akh lruq' kuq;a Tnf.a YsIHNdjh wfydais Wfka kE'

tfyufka@

'

tfykka ta wkqj uu ks.ukh lrkavo Tn fndfyda fofkla foaYk j,g iyNd.s fjkj lsh,@

b;ska '''''''''''

wehs Tn ú;rla foaYkj,g iyNd.s fjkafka@

Tn okakj tal jeo.;a lsh,'

tfyu ke;akka Tn okakjd úNd.h wiu;a Wfkd;a ;j wjqreoaola wÈkag fjknj úNd.h ,shkav neß Wfkd;a'

b;ska fï Tlafldu l;kaor w;fr fmdä fmdä mriamr;d ;sfhk njla Tng kslug yß ±ks, ;sfhkjo@

Wiia wOHdmk weu;sjrh m%ldY lrkav fhÿkd ihsgï tl jykafka kE lsh,' tal ;SrKh lrkafka YsIHhska fkfuhs wdKavqj lsh,

ta;a Tn fkdlvjd ;ukaf.a mx;s lÜ lrf.k foaYk u. werf.k ihsgï tl jykav o; lkj

uu wdfh;a foaYkj, .=Kd;aul Ndjh Tn mx;s j,g iyNd.s fj,d Wlyd .kak ±Kqfuys .=Kd;aulNdjh .ek m%Yak lrkav hkafka kE' tafl .eg¨jla kE' ta;a Tn foaYk j,g iyNd.s fkdù úNd. ,shkafk fldfyduo@

Tn l=mamsj,ska ,nk ±Kqu muKla m%udKj;a o@

uu ±lal Tn úYd, úfrdaO;djhla olajkj md .ukla .syska fld<U ùÈ mqrd" ±kg ál ldf,lg l,ska' Tn ffjoH YsIHhska wÈk iqÿ weÿu;a weof.k mdr Èf.a úfrdaOh mdk wdldrh uu ±lal'

±kg Tng ±fjk m%Yakhlg lsh, ;sfhkafka talhs lsh, uu tflka ;SrKh l,d ta ug ±fkk yeá Tn lshk foa wkqj' ta yer ug ±Kqula kE ihsgï tfla W.kak úIh lreKq nd,hs lsh, lshkag'
wehs@

ug ffjoH úoHdj .ek ±Kqula keyefka'

Tn tfyu lshkafka Tn ,nk ±Kqfuys lsisu ysveila kE lsh, Tmamq lrk .uka'

ta .ek ug i;=gqhs'

Tn ta .ek l;sldjka f.dvk.kj uu ±l,;a kE'

ta wkqj uu ;SrKh lrkav leu;shs Tn W.kakd foa hdj;a ld,Sk fj,hs ;sfhkafka lsh,'

úIh ks¾foaY úIh lreKq jißka jir f,dal ±Kqug idfmalaIj hdj;a ld,Sk fjkj we;s lsh,'

ug tfyu ys;f=ka iïudk uydpd¾h pkaød .=Kj¾Ok újD; úYaj úoHd,hg ú;rla fkfuhs uq¿ wOHdmk f,dalhgu bkak iïm;la' t;=ñh ;ukaf.a tl lD;shl igyka lrkj' uu fï lD;shg fmrjok ,shk fudfyd;fjk fldg;a f,dafla mqrd ±Kqu fjkia fjkj' ug jdlH t;=ñhf.a jpk t;=ñh lshmq yeáfhkau u;l kE' ta Wkdg t;=ñh lsõfj fudllao lshk ldrKh ug fyd|g u;lhs' w¨;a ±Kqu fldhs ;rï kï fõ.fhka wOHdmk f,dalhg tl;= fjkjo lshk ldrKh ;uhs t;=ñh ;ukaf.a lD;sfhka idlÉPd lrmq wOHdmksl lreKq úia;r lrk w;fr wmsg u;la lr, ÿkafka' b;ska ta wkqj uu ys;=j Tn Tn bf.k .kak foa .ek lsis jdohla újdohla úfrdaOhla ke;af;a Tn Wlyd .kafka hdj;a ld,Sk jQ ±Kqu lsh,'

b;ska tal tfyu kï " rdcH ffjoH mSGj, úYaj úoHd,j, Ndú; lrk úIh ks¾foaY" ta mdvï Tn lshk ;j;a tfyu úYaj úoHd, ;sfha kï tajdfhys iy tfyu ke;akka fm!oa.,sl úYaj úoHd, j, b.ekaùï lghq;=j,g fhdod .;af;d;a @@@@@@@@@@

Tn talg olajk m%;spdrh fudllao@@

t;fldg Tn bf.k .kak isiqkag úfrdaOh mdkjo@

Tn okakjo@@ fkd±k bkak fya;=jla kE'

iïmQ¾K ,l=Kq m%udKh wrf.k úYaj úoHd, j,g we;=,;ajk isiqka mjd úNd. wekf.k tl jirl" wOHhk jir lSmhla .; lrk j.@

t;fldg ta .ek Tn fudlo lshkafka@

yefudau .kafka yß we;=,;a lr .kafka yß tlu lvbï ,l=Kq uÜgï wkqj Wkdg tfyu fjkialï wOHdmkh ±Kqu Wlyd .kakfldg isiqka fmkajkag mq¨jka j. Tn ms<s .kakjo@

wms fldfyduo ta ;;a;ajhka ú.%y lrkafka

lreKdlr meyeÈ,s lrkak mq¨jkao@@

wu;l lrkak neye YsIH jHdmdr YsIH wr., fï rfÜ wOHdmkfha .=Kd;aul j¾Okhg fldhs ;rï msájy,la jqkdo fufyhla l,do lshk ldrKh'

yenehs'''''''''''

ug kï u;l kE " lsisÿ wOHdmk mSGhla fyda wOHdmk wdh;khla jid oukag Tjqka ;ukaf.a iydh ,nd ÿkakd lsh,'

b;ska wdkak t;ekehs ug mekhla mek ke.=fka'

ohdnr YsIH" YsIHdjks" .=re Nj;=ks"

Tng mq¿jkao ;j;awms fldfyduo wfmau ifydaor ifydaoßhka ,nk wOHdmkhg tfrys fkdù ta ish,a, /flk whqßka Tjqkq;a tlal bÈßhg hkafka fldfyduo lsh, ys;, n,kak@